Komiks w wersji cyfrowej (pdf) można pobrać bezpłatnie TUTAJ
Komiks stworzony został na zamówienie Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira S. Skrzypka w Warszawie. Opowiada o historii pieniądza na ziemiach polskich, od denarów króla Bolesława Chrobrego z XI w. po polskiego złotego wprowadzonego do obrotu w 1924 roku.
Treść:
W publikacji w przystępny, fabularyzowany sposób, oparty jednak na źródłach i faktach, ukazano rozwój pieniądza na ziemiach polskich. Punktem wyjścia opowieści jest czas współczesny, w którym grupa studentów archeologii pod kierunkiem swojego profesora odkrywa ukryte w ziemi drogocenne monety.
Pierwszymi monetami były denary bite w XI w. przez mennicę książęcą Bolesława Chrobrego, pierwszego króla Polski – Denar Princes Polonie oraz Denar Gnezdun Civitas. W okresie rozbicie dzielnicowego poszczególni władcy bili własne monety. Po zjednoczeniu królestwa sytuację tracących na jakości i wartości monet unormował król Kazimierz Wielki, który wprowadził denarius grossus (łac.) tzn. gruby denar, z czasem nazwany groszem.
Wobec odkryć geograficznych i rozwoju handlu w obrocie pojawiło się wiele różnorodnych monet z różnych krajów. To król Zygmunt I Stary wprowadził polskiego złotego jako jednostkę obrachunkową (nie istniał jako moneta), będącą wspólnym mianownikiem pozwalającym porównywać wartość innych monet. Jeden złoty dzielił się wówczas na 30 groszy i przeliczano według niego wartości innych, również zagranicznych, monet – na wzór dzisiejszej wymiany walut.
Piękną monetę – zwaną półkopkiem – wprowadził do obrotu król Zygmunt August. Wobec unii Polski z Litwa król Stefan Batory zdecydował o ujednoliceniu monety. W obliczu wielu wojen w XVII w. król Jan Kazimierz doprowadził do zepsucia polskiego pieniądza. Za namową zarządcy mennic królewskich Andrzeja Tymfa zgodził się, by monety zawierały mniej srebra, a więcej domieszek innych metali. Spowodowało to spadek zaufania do pieniądza i wzrost cen.
Po epoce saskiej sanację polskiego pieniądza przeprowadził ostatni król Polski Stanisław August Poniatowski. Otworzył nowe mennice i bił porządne miedziane, srebrne i złote monety ze swoim wizerunkiem. Kolejny kryzys pieniądza w Polsce przyniosły zabory. Wobec kłopotów finansowych naczelnik Tadeusz Kościuszko nakazał wprowadzić pieniądze papierowe, by wesprzeć finansowo trwające powstanie.
Paradoksalnie pierwszy okres zaborów przyniósł powstanie Banku Polskiego, który emitował piękne polskie banknoty złotowe. Za sukcesem gospodarczym Królestwa Polskiego będącego pod zaborem rosyjskim stoi książę Ksawery Drucki-Lubecki, minister skarbu.
Konsekwencją upadku Powstania listopadowego była m.in. likwidacja Banku Polskiego, polskich monet i banknotów oraz zastąpienie ich walutą rosyjską. Polski złoty jako waluta narodowa został ustanowiony po odzyskaniu przez Polskę niepodległości specjalną ustawą sejmową z 28 lutego 1919 r., a wprowadzony reformą premiera Władysława Grabskiego w 1924 r. Jego emitentem został powołany do zycia 28 kwietnia 1924 r. Bank Polski SA, poprzednik dzisiejszego Narodowego Banku Polskiego.
Na ostatniej stronie publikacji opisano najważniejsze monety i banknoty występujące w komiksie.
Zeszyt komiksowy „Na tropach złotego. Opowieść o polskim pieniądzu na przestrzeni wieków” został wydany przez Narodowy Bank Polski Departament Edukacji i Wydawnictw – Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira S. Skrzypka. Publikacja jest udostępniana bezpłatnie w formie papierowej i cyfrowej.
Tytuł: Na tropach złotego. Opowieść o polskim pieniądzu na przestrzeni wieków
Pomysł i koncepcja: Witold Tkaczyk
Scenariusz: Natalia Ćwik, Marta Dulinicz, Marcin Madejski, Adam Skręta, Iwona Szymańska-Jasińska, Witold Tkaczyk, Eliza Walczak
Rysunki: Krzysztof Budziejewski
Okładka: Krzysztof Budziejewski
Redakcja: Antonina Marnic, Anna Żółkiewska
Opracowanie graficzne: Witold Tkaczyk, Jakub Haude
Materiały dodatkowe:
Tekst opisujący najważniejsze monety i banknoty występujące w komiksie.
Format: A4 (210×297 mm)
Objętość: 36 stron (kolor)
Okładka kolorowa
Oprawa miękka, broszurowa
ISBN 978-83-956265-0-0
Cena: bezpłatny
Wydawca: Narodowy Bank Polski Departament Edukacji i Wydawnictw – Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira S. Skrzypka
Wydanie pierwsze, Warszawa 2019
Informacja o autorach:
Witold Tkaczyk – tworzy, współtworzy i wydaje serię komiksów poświęconych najnowszej historii Polski (m.in. „1940 Katyń. Zbrodnia na nieludzkiej ziemi”, „Westerplatte. Załoga śmierci”, „Śmiertelna misja rotmistrza Pileckiego”, „1956: Poznański Czerwiec”, „1981: Kopalnia Wujek”, „Dziś powstanie”, „100 na 100. Antologia komiksu na stulecie odzyskania niepodległości” i in.).
Wykonuje też komiksy o różnej tematyce na zamówienie firm, instytucji, samorządów, mediów prasowych i innych wydawców – m.in. Narodowy Bank Polski, Kompania Węglowa/Polska Grupa Górnicza, NEUCA, NCK, Poczta Polska SA, Instytut Gość Media, Media Rodzina, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Poznaniu, Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, Muzeum Wojska w Białymstoku, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Gdańsku, Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu, Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu i wielu innych.
Z wykształcenia architekt i historyk sztuki, z zawodu dziennikarz, redaktor, publicysta, krytyk, scenarzysta, ilustrator i grafik. Współtwórca (z Łukaszem Zandeckim) Magazynu Komiksów AQQ, jego redaktor i wydawca, założyciel wydawnictwa Zin Zin Press i marki komiksynazamowienie.pl, specjalizujących się w komiksach historycznych i edukacyjnych. Wieloletni juror konkursu na najlepszy komiks Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi.
Krzysztof Budziejewski – twórca komiksowy, obecny na profesjonalnej scenie od 2012 r., ukończył studia historyczne, stały współpracownik Zin Zin Press/komiksynazamowienie.pl, współautor albumów „Paderewski. Wygrał Polskę na fortepianie”, „1920. Sportowcy i żołnierze”, „Na tropach złotego. Opowieść o polskim pieniądzu na przestrzeni wieków”, „Skauci Niepodległej” (wszystkie do scenariuszy Witolda Tkaczyka) oraz serii ,,Rysiek i Królik” (scen. Łukasz Piotrkowicz). Współtworzy też popularną serię „Wydział 7”. Autor komiksów w zbiorach „100 na 100. Antologia komiksu na stulecie niepodległości”, „Postapo – Antologia”, „Nędzole” oraz „Praga Gada – 1 – O wojnie!”.